Płyta fundamentowa na podmokłym terenie

Jeżeli chodzi o wybór fundamentów, które najczęściej są stosowane, gdy mamy wysoki poziom wód gruntowych, to prym wiedzie płyta fundamentowa. Tego rodzaju fundament został stworzony do budowy w warunkach gruntowo-wodnych, niekorzystnych dla ław fundamentowych. Płyta fundamentowa na podmokłym terenie sprawdza się znakomicie.

Ryzyko związane z kupowaniem działki na terenach podmokłych

Jednym z pierwszych etapów jakie należy wykonać przed wykonaniem fundamentów jest przygotowanie pod nie gruntu. W tym celu podczas prac ziemnych wykonujemy wykop. Pozbywamy się gruntów organicznych (najczęściej gleba lub grunty próchniczne), a następnie odpowiednio wzmacniamy grunty budowlane stanowiące dno wykopu.

W taki sposób w dużym uproszczeniu wygląda procedura przygotowania gruntu pod fundamenty. Niestety nie zawsze mamy na tyle sprzyjające warunki gruntowo-wodne abyśmy mogli sobie w tak prosty sposób wykonać naszą pracę. Tereny podmokłe bardzo często wiążą się z pewnymi niedogodnościami jeśli chodzi o stawianie na nich budynków.

Najczęściej jest to związane z wysokim poziomem wód gruntowych oraz gruntami organicznymi znajdującymi się w podłożu tj. torfy lub gytie. Dlatego, mimo atrakcyjności jaką może prezentować działka znajdująca się blisko jeziora, należy zachować ostrożność. Pod powierzchnią terenu mogą znajdować się różnego rodzaju przykre niespodzianki, które często podnoszą koszty wybudowania domu lub innej inwestycji budowlanej.

Wysoki poziom wód gruntowych a płyta fundamentowa

Wysoki poziom wód gruntowych zazwyczaj nie stanowi problemu dla płyty fundamentowej. Specyfika tego rodzaju fundamentu sprawia, że jest posadawiany na niewielkiej głębokości pod powierzchnią ziemi. Dlatego nawet jeżeli woda gruntowa znajduje się płytko już na 0,5 m p.p.t., to nie stanowi to problemu w przypadku mniejszych konstrukcji budowlanych tj. domy jednorodzinne.

Jeżeli chcielibyśmy się zdecydować na ławy fundamentowe, to głębokość ich posadowienia musiałaby uwzględniać głębokość przemarzania gruntu. W przypadku ław fundamentowych jest to bardzo ważne, ponieważ przemarzanie gruntu wiąże się z powstawaniem wysadzin mrozowych. Szczególnie często ma to miejsce gdy zwierciadło wód gruntowych znajduje się na niewielkiej głębokości.

Płyta fundamentowa posiada tzw. opaskę przeciwwysadzinową, która zapobiega przedostawaniu się mrozu bezpośrednio pod fundamenty budynku. Dzięki temu eliminuje to ryzyko powstawania wysadzin mrozowych, a tym samym konieczność posadowienia fundamentu na odpowiedniej głębokości.

Jeżeli przykładowo strefa przemarzania gruntu sięga do głębokości 0,8 m p.p.t., na danym obszarze, a zwierciadło wód gruntowych znajduje się na głębokości 0,5 m p.p.t, to nie będziemy mieli możliwości wykonania wykopu pod ławy do odpowiedniej głębokości. Najpierw trzeba obniżyć poziom wód gruntowych, dlatego że nie da się prowadzić robót ziemnych pod powierzchnią wody.

Najprostszym i często najtańszym rozwiązaniem w tego typu sytuacji jest zdecydowanie się na płytę fundamentową. Oczywiście jeżeli ktoś chciałby mieć piwnicę będzie to związane z potrzebą odwodnienia danego terenu. Co z kolei będzie się wiązać z dodatkowymi kosztami.

Grunty niebudowlane a budowa na płycie fundamentowej

Można wyróżnić kilka rodzajów gruntów występujących na terenach podmokłych, które nie są korzystne z punktu widzenia geotechniki. Z niektórymi płyta fundamentowa jest w stanie sobie poradzić a z innymi nie lub nie jesteśmy w stanie tego ocenić. Jeżeli chodzi o grunty organiczne np. torfy, które bardzo często występują na terenach podmokłych, są to grunty uważane za niebudowlane.

Dlatego nie wykorzystuje się ich jako podłoża, nawet pod płytę fundamentową. Grunty organiczne charakteryzują się dużą ściśliwością oraz małą wytrzymałością. Jest to związane z ich strukturą wynikającą z dużej zawartością substancji organicznej oraz cząsteczek koloidalnych. Specyficzna budowa gruntów organicznych sprawia, że ciężko przewidzieć ich zachowanie pod dodatkowym obciążeniem od budynku.

Podobnie sytuacja wygląda z nasypami niekontrolowanymi, czyli gruntami najczęściej pochodzenia antropogenicznego. Co prawda nie są to grunty charakterystyczne dla terenów podmokłych, jednak ludzie na różne sposoby próbują radzić sobie z niekorzystnymi warunkami gruntowo-wodnymi. Być może w przeszłości, ktoś już próbował na danym terenie coś wybudować.

Dlatego nasypy niekontrolowane w postaci gruzu, różnych gruntów ze sobą wymieszanych, czy innych “śmieci”, które miały za zadanie wzmocnienie podłoża, mogą się tam znajdować. Tego typu mix różnego rodzaju gruntów, również jest niemożliwy do sprawdzenia. Nie wiemy jak taki nasyp będzie zachowywał się w dłuższym okresie czasu pod obciążeniem.

Jeżeli gruntów niebudowlanych nie da się wybrać z wykopu, ponieważ sięgają zbyt głęboko, woda gruntowa stoi na przeszkodzie lub z jakichś innych względów jest to po prostu nieopłacalne, to pozostaje wykonanie fundamentów pośrednich w formie pali. Z tego względu warto wykonać wstępne badania geotechniczne jeszcze przed zakupem danej działki.

Kiedy konieczne stają się pale fundamentowe

Pale fundamentowe jest to najpopularniejszy rodzaj fundamentów pośrednich, który jest konieczny w wyżej opisanych sytuacjach. Płyta fundamentowa jest to nowa technologia fundamentowania, stworzona w krajach skandynawskich do budowania w trudniejszych warunkach gruntowych, przy użyciu fundamentów bezpośrednich. Jednak nie jest to fundament, który sprawdzi się w każdej sytuacji.

Najczęściej inwestorzy decydują się na płytę fundamentową kiedy mamy zbyt wysoki poziom wód podziemnych dla ław fundamentowych. Płyta może nadać się również na grunty o słabszych parametrach, w sytuacji kiedy ławy są niewystarczające. Jeżeli w miejscu w którym chcemy wybudować nasz wymarzony dom znajdują się grunty niebudowlane, których nie jesteśmy w stanie do końca wybrać, to jedyną opcją pozostają fundamenty pośrednie.

Projektowanie fundamentów pośrednich również opiera się na badaniach geotechnicznych, jeżeli zostały wykonane do odpowiednio dużej głębokości. Chodzi głównie o stwierdzenie w którym miejscu kończą się grunty niebudowlane np. organiczne, a gdzie zaczynają grunty budowlane tj. piaski.

Jeśli okaże się że grunty budowlane znalezione poniżej niebudowlanych mają dobre parametry mechaniczne i będą w stanie przyjąć obciążenia od budynku przenoszone przez pale, to do takie głębokości trzeba będzie wykonać palowanie. W sytuacji kiedy pierwsza warstwa gruntów budowlanych będzie zbyt słaba, to należy szukać głębiej, aż do znalezienia warstwy odpowiedniej wytrzymałości.