Płyta fundamentowa czy fundament tradycyjny – co wybrać

Co jest lepszym rozwiązaniem płyta fundamentowa czy fundament tradycyjny? Wiele osób chcących wybudować swój wymarzony dom, zastanawia się którą opcję wybrać. Rzeczywiście warto się nad tym zastanowić, w końcu co jak co, ale budowa domu jest decyzją na całe życie.

Czym jest płyta fundamentowa

Niektóre osoby mają pewne wyobrażenie na temat wyglądu fundamentów tradycyjnych. Jeżeli chodzi o płytę fundamentową jest to nowoczesna technologia, która w ostatnich latach mocno zyskała na popularności. Można powiedzieć że obecnie jest pewien trend na płyty fundamentowe oraz tendencja do postrzegania ich jako czegoś lepszego niż fundamenty. Wady i zalety obu rozwiązań omówię poniżej.

Płyta fundamentowa to na pewno wygodne rozwiązanie, dlatego że oprócz fundamentów zyskujemy od razu podłogę. Z reguły grubość takiej płyty, znajdującej się tuż pod warstwami posadzkowymi może wynosić między 15 a 30 cm. Jest to zależne od masy budynku który będzie na niej postawiony. Jeżeli mówimy o domku letniskowym zrobionym z drewna to przeważnie nie ma sensu stosować płyty o takiej samej grubości jak pod dom murowany.

Etapy wykonywania płyty fundamentowej

Sam proces wykonywania płyty fundamentowej jest dużo prostszy niż fundamentów tradycyjnych. Jednak nie oznacza to, że wymaga mniej uwagi i dokładności, wręcz przeciwnie. Na początek wykonuje się wykop zasypywany warstwą pospółki lub piasku, która powinna być zagęszczana co 20 – 30 cm przy zachowaniu wilgotności zbliżonej do wilgotności optymalnej.

Warstwa ta stanowi bezpośrednie podłoże pod płytę, znajdują się w niej wszelkiego rodzaju przepusty i instalacje związane z kanalizacją, wodą, elektryką itd. W tego typu przygotowanym nasypie umieszcza się szalunek tracony oraz warstwy ocieplające np. termoizolację XPS.

Taka izolacja jest wykonywana ze spienionego polistyrenu. Materiał ten charakteryzuje się gładką powierzchnią oraz zawartością szczelnie zamkniętych komórek wypełnionych powietrzem. Dzięki temu płyt XPS coraz częściej używa się zamiast tradycyjnego styropianu.

Na to przychodzi izolacja przeciwwodna w postaci folii polietylenowej oraz przygotowanie odpowiedniego zbrojenia pod betonowanie, przeważnie w postaci siatki zbrojeniowej. Należy także pamiętać o instalacji opaski przeciwwysadzinowej po obwodzie płyty fundamentowej.

Zalety płyty fundamentowej

Jak już ustaliliśmy, wykonanie płyty fundamentowej jest dużo mniej pracochłonne niż ław fundamentowych, a tym samym dużo szybsze. Niestety jest tutaj pewien szkopuł. Musimy posiadać wykwalifikowaną ekipę specjalistów, którzy znają się na robieniu tego typu płyt. Jakiekolwiek błędy, które mogą się zdarzyć po drodze np. wadliwa izolacja, często stanowią poważny problem w naprawie lub są wręcz nieodwracalne.

Kolejną zaletą jest ciągłość izolacji termicznej (pod warunkiem że jest dobrze wykonana) dzięki wylaniu płyty w formie z tworzywa XPS. Występowanie mostków termicznych jest tutaj mocno ograniczone. Pamiętajmy że tego typu fundament, to po prostu zbrojona płyta betonowa zagłębiona na ok. 20 cm w grunt. Dlatego prościej jest wykonać jej skuteczną izolację od podłoża gruntowego niż tradycyjnych fundamentów.

Ten rodzaj fundamentu został stworzony z myślą do posadowienia budynków na słabych gruntach, o niekorzystnych parametrach fizycznych. Płyta fundamentowa zmniejsza nacisk na grunt poprzez rozkład naprężeń na większej powierzchni. Budynek nie opiera się tylko na ławach ale na całej powierzchni płyty.

W przypadku słabszego podłoża jest to dużo lepsze rozwiązanie niż fundamenty tradycyjne. Budowanie na płycie pomaga także ustabilizować całą konstrukcję budynku. Ponadto, głębokość zwierciadła wód gruntowych w przypadku płyty fundamentowej nie ma znaczenia. Dzięki temu posadowienie powyżej poziomu wód gruntowych, w połączeniu z betonem wodoszczelnym dobrze zabezpiecza przed wodą gruntową.

Kolejną zaletą jest brak konieczności robienia głębokich wykopów, co przyspiesza proces wykonywania fundamentu. W przypadku tradycyjnych fundamentów, dużą rolę odgrywa głębokość przemarzania gruntu na danym obszarze. Ławy fundamentowe powinny być posadowione poniżej granicy przemarzania gruntu. Jeżeli chodzi o płytę fundamentową to należy pamiętać jedynie o odpowiedniej szerokość opasce przeciwwysadzinowej.

Wady płyty fundamentowej

Płyta fundamentowa musi być pod każdym względem wykonana idealnie, dlatego że często nie da się jej naprawić w razie wystąpienia jakiejś awarii. Wszystkie instalacje, które zostaną zalane betonem lub znajdują się pod płytą muszą być w pełni sprawne i bezawaryjne. Pamiętajmy że w nowym domu będziemy mieszkać co najmniej kilkadziesiąt lat, nie można sobie pozwolić na niedopatrzenia.

Nawet najmniejsze niedociągnięcie może skutkować w dłuższym okresie czasu jakimiś poważniejszymi awariami. Co więcej, rozmieszczenie kanalizacji czy doprowadzenia wody, powinno być dokładnie przemyślane w fazie projektowej. Każda błędna decyzja na etapie planowania tego typu rzeczy również może mieć konsekwencje w postaci np. braku możliwości przesunięcia łazienki w razie takiej potrzeby.

Praktyczny brak możliwości naprawy płyty jest to bez wątpienia jedna z jej największych wad, która w oczach wielu ludzi stawia ją jako rozwiązanie dosyć ryzykowne. Dlatego, aby nie zamykać sobie możliwości ewentualnych napraw, wskazane jest aby jak największą ilość instalacji położyć jednak na płycie. Przykładowo niektórzy decydują się na umieszczanie ogrzewania podłogowego wewnątrz płyty fundamentowej.

Wiąże się to nie tylko z dużymi problemami w trakcie awarii takiej instalacji, ale również z ograniczoną możliwością regulacji ciepła pod poszczególnymi pomieszczeniami w budynku. Dlatego pomimo niewątpliwych zalet płyty fundamentowej, wiele osób z powyższych względów decyduje się na tradycyjne fundamenty. Ponadto, dobrze jest posiadać jakąś możliwości zmian funkcji pomieszczeń w domu na przestrzeni lat.

Wady i zalety ławy fundamentowej

Zalety fundamentu tradycyjnego są w zasadzie przeciwieństwem wad i zalet płyty fundamentowej. Fundamenty wykonane w sposób tradycyjny pozwalają na stosunkowo łatwe naprawy oraz wprowadzanie modyfikacji w instalacjach znajdujących się pod budynkiem. Pomimo tego że samo ich wykonanie wymaga większego nakładu pracy i większej ilości czasu, jest to pewne i sprawdzone rozwiązanie.

Dlatego nie trudno jest znaleźć specjalistów którzy będą potrafili w odpowiedni sposób wykonać tego typu fundamentowanie. Oczywiście podłoże gruntowe musi spełniać bardziej wyśrubowane kryteria w przypadku ław fundamentowych. Sposób wykonywania fundamentów tradycyjnych niekoniecznie jest trudniejszy, ale na pewno bardziej kłopotliwy i czasochłonny.

Dotyczy to głównie robót ziemnych i samego wylewania fundamentów. Ponadto jeżeli chcemy porządnie ocieplić fundamenty czy go zaizolować przed wilgocią, również jest to bardziej pracochłonne niż w przypadku płyty fundamentowej. Strefa przemarzania gruntu sięgająca na niektórych obszarach Polski nawet do głębokości 1,4 m pod powierzchnią terenu także będzie stanowić dodatkowe wyzwanie podczas robót ziemnych.

Przy wykonywaniu fundamentów tradycyjnych, nie jest potrzebna taka skrupulatność jak w przypadku płyty fundamentowej. Oczywiście nie chodzi tutaj o odstawiane fuszerki, po prostu stawianie domu na tradycyjnych fundamentach jest znaną i sprawdzoną metodą. Nie jest to nowoczesna technologia jak w przypadku płyty.

Co za tym idzie, wykonanie fundamentów tradycyjnych nie wymaga zatrudnienia specjalistycznej firmy oraz obawiania się czy przez kolejne 30 lat wszystko będzie działać tak jak powinno. Ponieważ nawet jak nie będzie, to istnieje duża szansa aby daną usterkę naprawić w przeciwieństwie do napraw instalacji znajdujących się wewnątrz lub pod płytą fundamentową.

A zatem, płyta fundamentowa czy fundament tradycyjny

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Oba rodzaje fundamentów mają swoje wady i zalety. Dlatego kwestia doboru odpowiedniego rozwiązania jest bardzo indywidualna i zależy od warunków terenowych oraz założeń projektowych samego budynku.

Wykonanie badań geotechnicznych przed podjęciem decyzji o doborze odpowiednich fundamentów powinno być punktem wyjścia. Informacje na temat rodzaju, parametrów gruntu czy głębokości występowania zwierciadła wody mogą być kluczowe przy podejmowaniu takich decyzji.

Nie każdy teren nadaje się pod budowę domu postawionego na ławach fundamentowych. Dlatego przed rozpoczęciem prac budowlanych należy zatrudnić doświadczonych geotechników, którzy będą mogli przeprowadzić odpowiednie ocenę podłoża gruntowego oraz udokumentować wyniki badań w opinii geotechnicznej.