Poziom posadowienia budynku – od czego zależy

Poziom posadowienia budynku zależy od kilku czynników, głównie chodzi tutaj o warunki gruntowo-wodne oraz grubość portfela inwestora. W dzisiejszych czasach i przy obecnym dostępie technologii budowlanych można sobie poradzić z każdą przeszkodą stojąco na drodze do naszego wymarzonego domu. Nie zawsze ma to sens i jest racjonalne, ale teoretycznie tak jest. A zatem, od czego zależy poziom posadowienia budynku.

Czy chcemy mieć piwnicę

Jakby nie patrzeć, piwnica to zawsze jest jakaś dodatkowa powierzchnia użytkowa. W szczególności na małych powierzchniowo działkach, perspektywa posiadania piwnicy może być bardzo kusząca. Mimo tego, że coraz rzadziej wykonuje się podpiwniczone domy, a koszt wykonania piwnicy zwiększa koszty całej inwestycji o ok 20% lub więcej, warto mieć na uwadze taką możliwość.

Dodatkowe miejsce na kotłownię, pralnię czy składowanie różnych rzeczy np. narzędzi ogrodniczych lub konfitur na zimę jest nie do przecenienia. Z drugiej strony, jeśli piwnica nie będzie odpowiednio odizolowana od wody gruntowej, istnieje możliwość przedostawania się do środka wilgoci. Dlatego wykonanie podpiwniczenia pod tym względem jest dosyć kłopotliwe i wymaga dokładności.

Nikt przecież nie chce zmagać się z zawilgoconymi ścianami, a tym samym pojawiającym się regularnie grzybem. Piwnica musi posiadać hydroizolację, która zapobiegnie tego typu niepożądanym sytuacjom. Oczywiście na koszty wykonania piwnicy wraz z całą izolacją duży wpływ ma poziom wody gruntowej. Im woda jest płycej tym wykonanie pomieszczeń podpiwniczonych będzie droższe.

Podniesienie posadowienia domu posiadającego piwnicę może zmniejszyć koszty tego typu inwestycji. Niestety nie każdemu przypadnie do gustu widok wyniesionych ponad powierzchnię pomieszczeń piwnicznych. Mówiąc krótko w przypadku piwnicy chodzi głównie o koszty jej wykonania.

Grunty jakie znajdują się w podłożu

Nie każdy grunt nadaje się pod budowę. Głównie chodzi tutaj o dwie wytyczne rodzaj gruntu oraz parametry mechaniczne jakie dany grunt posiada. Przykładowo, nasypy niekontrolowane są to grunty, które ciężko jednoznacznie zidentyfikować pod względem ich składu oraz struktury.

Z kolei grunty organiczne tj. torfy charakteryzują się na tyle dużą ściśliwością oraz niską wytrzymałością, że nie nadają się jako podłoże budowlane bez wcześniejszego wzmocnienia. Tutaj także dużą rolę odgrywa kwestia finansowa. Obecność na działce gruntów niebudowlanych sięgających do znacznej głębokości może spowodować znaczne podniesienie kosztów samej inwestycji.

Koszty zależą od stopnia skomplikowania warunków gruntowo-wodnych oraz od wyboru odpowiedniej metody rozwiązania zaistniałych problemów. Wykonanie badania podłoża gruntowego oraz konsultacja ze specjalistą np. geotechnikiem, który przeprowadził badanie gruntu, pokaże Ci jakie masz dalsze perspektywy budowy domu na danej działce.

Ponadto będziesz orientacyjnie wiedział ile taka inwestycja może kosztować. Pamiętaj że wykonanie badań geotechnicznych nie tylko jest obowiązkowe, jeżeli chcesz otrzymać pozwolenie na budowę, ale po prostu jest niezwykle ważne.

Aby ocenić z jakimi gruntami mamy do czynienia w miejscu projektowanego budynku należy wykonać kilka odwiertów w celu zbadania litologii. Następnie, w zależności od tego na jakie grunty trafimy, może zajść konieczność wykonania dodatkowych badań. Przeważnie chodzi o ustalenie wskaźnika plastyczności (I_L) w przypadku gruntów spoistych lub wskaźnika zagęszczenia gruntu (I_s) jeżeli chodzi o grunty niespoiste.

Zarówno jeden jak i drugi parametr określają użyteczność gruntów znajdujących się w podłożu dla celów budowlanych.

Strefa przemarzania gruntu

W czasie trwania długotrwałych mrozów podczas zimy, woda znajdująca się w przestrzeniach gruntowych zaczyna zamarzać. Głębokość, do której to zjawisko dochodzi określa strefę przemarzania gruntu. Polska wg. normy PN-81/B-03020, została podzielona na kilka tego typu stref, których głębokość jest różna i waha się w granicach 0,8 – 1,4 m pod powierzchnią ziemi.

Najpłytsza strefa przemarzania gruntu znajduje się w zachodniej części kraju i wynosi zaledwie 0,8 m. Najgłębsza obejmuje obszar w okolicach Ełku oraz Pojezierza Suwalskiego. Przemarzanie gruntu może powodować powstawanie wysadzin mrozowych, jeżeli w podłożu znajdują się grunty wysadzinowe.

Samo zjawisko wysadzinowości polega na zwiększeniu się objętości gruntu na skutek zmiany stanu skupienia wody, podczas mrozów oraz podciągania wody kapilarnej. Aby tego typu proces miał miejsce, muszą zostać spełnione pewne warunki. Grunt musi mieć odpowiedni rozmiar porów, dzięki temu woda kapilarna będzie mogła przemieszczać się do góry.

Jeżeli pory gruntu będą zbyt małe, jak w gruntach spoistych zwięzłych lub zbyt duże jak w piaskach, wysadzinowość mrozowa nie wystąpi. Kolejnym warunkiem powstawania wysadzin jest obecność płytko występującego zwierciadła wód gruntowych. Woda kapilarna musi mieć kontakt ze zwierciadłem, aby jej ubytki powodowane podciąganiem były odnawiane.

Oczywiście można budować na gruntach wysadzinowych, trzeba tylko pamiętać aby budynek został posadowiony poniżej granicy przemarzania gruntu. Jeżeli fundament ma stanowić płyta, to należy ją odpowiednio zabezpieczyć za pomocą izolacji termicznej o odpowiedniej szerokości.

Wpływ wody gruntowej na poziom posadowienia budynku

Jeżeli chodzi o poziom wody gruntowej na danym terenie, decyduje on o możliwości wykonania piwnicy oraz związanych z taką inwestycją kosztach. Ponadto, pamiętajmy że zagrożenie jakie niesie ze sobą woda gruntowa dla pomieszczeń piwnicznych, wiąże się zarówno z wodą gruntową, która już znajduje się w gruncie ale także z wodą infiltracyjną.

Woda opadowa, która infiltruje w głąb środowiska gruntowego, z łatwością może znaleźć wszystkie nieszczelności i nieprawidłowości jakie zostały popełnione podczas prac nad budową piwnicy. Podnoszenie się wilgoci poprzez podciąganie kapilarne wody przechodzącej przez szczeliny i puste przestrzenie w murach, może nie tylko prowadzić do powstania grzybów i pleśni, ale także do niszczenia ścian.

Pierwszą oznaką świadczącą o obecności wody na danym obszarze jest ukształtowanie terenu oraz szata roślinna. Ponadto sposób w jaki zostały wybudowane sąsiednie domy, jeżeli takowe się znajdują w okolicy, także może wiele powiedzieć na temat wysokości zwierciadła wód gruntowych.

W jaki sposób mieć pewność co do poziomu wód gruntowych na danym obszarze? Jeżeli wahamy się z kupnem działki, to można zlecić wykonanie wstępnych badań podłoża gruntowego. Jeżeli posiadamy daną działkę i wiemy że chcemy na niej budować, to Informacje na temat poziomów wód gruntowych będą zawarte w opinii geotechnicznej, którą się wykonuje w oparciu o wcześniejsze badania polowe.