Odwodnienie fundamentów – kiedy się stosuje i jak wykonać

Działki znajdujące się na terenach podmokłych potrafią być bardzo atrakcyjne wizualnie ze względu na bliskość jeziora czy bujną szatę roślinną. Jednak z budowlanego punktu widzenia, tego typu tereny często stanowią problem z uwagi na płytko występujące zwierciadło wód gruntowych. W takiej sytuacji konieczne staje się odwodnienie fundamentów w celu ich dodatkowego zabezpieczenia przed wilgocią.

Czy kupowanie działki na terenie podmokłym to dobry pomysł

Pod pewnymi warunkami jak najbardziej tak. Jeżeli znaleźliśmy atrakcyjną i do tego tanią działkę budowlaną, może ona stanowić dla inwestora łakomy kąsek. Jednak zanim zdecydujemy się na kupno, to oprócz sprawdzenia stanu prawnego danej nieruchomości musimy wykonać odpowiednie badania gruntu.

W przeciwnym razie cała inwestycja w nową nieruchomość może obrócić się przeciwko nam. Rozpoznanie warunków gruntowo-wodnych panujących na danym terenie jest kluczowe dla podjęcia decyzji czy rzeczywiście warto jest kupić daną działkę, czy lepiej jest poszukać jakiejś innej.

Jeżeli chodzi o wysoki poziom wód gruntowych to są sposoby, aby sobie z nim poradzić, chociażby decydując się na płytę fundamentową zamiast fundamentów tradycyjnych. Gorzej w sytuacji kiedy na upatrzonej działce znajdują się grunty niebudowlane tj. grunty organiczne np. torfy, gytie.

Tego typu grunty są powszechne na terenach podmokłych, dlatego możliwość ich wystąpienia w podłożu należy mieć w szczególności na uwadze. Jeżeli tego typu grunty będą sięgać do znacznych głębokości to koszty związane z koniecznością budowy domu na palach fundamentowych mogą w znaczący sposób wpłynąć na opłacalność danej inwestycji.

Kiedy odwodnienie fundamentów jest konieczne

Jeżeli płytko pod powierzchnią terenu mamy grunty nieprzepuszczalne, stwarzają one dogodne warunki do gromadzenia się wód opadowych. Szczególnie wysoki poziom zwierciadła wody gruntowej może występować w okresie przejściowym między zimą a wiosną, podczas topnienia warstwy śniegu.

Ze względu na zmiany wielkości opadów w ciągu roku, zwierciadło wód gruntowych ulega sezonowym wahaniom, w okresie letnim może wystąpić nawet jego całkowity brak. Daje to złudne przekonanie, że problem wód gruntowych na danym terenie w ogóle nie występuje. Dlatego w opiniach geotechnicznych, powinno się zamieszczać informację uwzględniającą możliwość pojawienia się lub podniesienia stanu wód gruntowych w ciągu roku.

Kolejnym problemem wpływającym na konieczność wykonania odwodnienia fundamentów, może być pochyłość terenu. W zależności od stopnia nachylenia powierzchni terenu na danej działce, projektant może zalecić wykonanie głębszych fundamentów i podpiwniczenia. Wynikają z tego dwie rzeczy. Po pierwsze, znaczna część budynku będzie znajdować się pod powierzchnią terenu, co dodatkowo naraża ścianę budynku na działanie wód gruntowych.

Jeżeli strop warstw nieprzepuszczalnych znajdujących się płytko pod powierzchnią terenu, nie jest poziomy tylko nachylony w kierunku budynku, wpłynie to na zwiększenie ciśnienia hydrostatycznego wody napierającej na ścianę. Tego typu sytuacja może ułatwić przedostanie się wody gruntowej do wnętrza budynku lub zawilgocenie jego ścian.

Drenaż fundamentów, który będzie skutecznie odprowadzał nadmiar gromadzącej się wody gruntowej, staje się w takiej sytuacji koniecznością. Jeżeli woda znajdzie choćby niewielką nieszczelność to może z łatwością zalać piwnicę.

Odwodnienie fundamentów – jak je wykonać

Dranaż fundamentów można wykonać na kilka sposobów. Najpopularniejszy sposób to wykonanie drenażu poziomego. Jest to sposób na odwodnienie fundamentów który wykonuje się w większości przypadków na stałe. Rury drenarskie mogą być wykonanie z plastiku (PVC) lub ceramiki. W dzisiejszych czasach raczej odchodzi się od tych ceramicznych.

PVC, czyli polichlorek winylu, to tworzywo sztuczne, które dobrze sprawdza się przy wykonywaniu rur drenarskich. Charakteryzuje się dużą odpornością na korozję oraz wytrzymałością na uszkodzenia mechaniczne. PVC wykazuje również odporność na agresywne działanie wody.

Niestety rury wykonane z polichlorku winylu mają pewną poważną wadę, nie są odporne na działanie niskich temperatur podczas zimy. W czasie trwania mrozów rury PVC są znacznie bardziej podatne na uszkodzenia i mogą pękać nawet przy temperaturach w okolicach 0°C. Dlatego tego typu rury powinny być dodatkowo zabezpieczone otuliną kokosową, która pełni również rolę filtra.

Rury drenarskie mogą być zainstalowane wokół całego budynku w formie opaski okalającej lub tylko z jednej strony, w formie bariery, jeżeli kierunek spływu wód gruntowych jest dokładnie określony. Najpowszechniej stosuje się drenaż w formie opaski. Woda gruntowa po natrafieniu na rurę drenarską zostaje nią odprowadzona do studzienek kanalizacyjnych lub drenarskich.

Oczywiście należy pamiętać że drenaż działa na zasadzie spływu grawitacyjnego wody do studzienek. Przy układaniu rur drenarskich należy mieć to na uwadze, w przeciwnym razie cała instalacja nie będzie należycie spełniać swojej funkcji.

Drenaż francuski

Istnieje możliwość rezygnacji z rur drenarskich jeżeli zdecydujemy się na wykonanie drenażu francuskiego. Ten rodzaj drenażu stanowi barierę dla wód gruntowych wykonaną z zasypki żwirowej owiniętej geowłókniną. Ważne, aby frakcja kruszywa użytego do wykonania tego typu drenażu była jednorodna i wystarczająco duża (> 8 mm).

Kruszywo o dużej średnicy pozwoli na przepływ dużych ilości wody, powinno być ono w pełni mineralne i odporne na działanie wód gruntowych. Geowłóknina będzie stanowiła zabezpieczenie przed zamuleniem. Pełni ona rolę filtra zapobiegającego przedostaniu się drobniejszych cząsteczek gruntu między kruszywo tworzące materiał drenażowy.

System drenażu francuskiego jest bardzo trwały, jeżeli jest dobrze wykonany, to nie ma elementów newralgicznych, które mogły by ulec uszkodzeniu. Prostota tego rozwiązania wpływa także na trwałość tego typu instalacji, która może spełniać swoje zadanie przez całe dziesięciolecia.

Tego rodzaju drenaż nie jest skomplikowany w wykonaniu, jeżeli ktoś ma zacięcie to może go z powodzeniem wykonać samodzielnie. Warto tylko poświęcić chwilę czasu na dobór odpowiedniej jakości kruszywa oraz geowłókniny, które będą jak najlepiej spełniać swoją rolę.